İnsan Doğa Felsefe

Her şeyi doğadan öğreniyoruz, en iyi öğretmen en iyi öğretici doğadır diyoruz ki bizler de doğa denilen şeyin içindeyiz, ama kendimizi oradan soyutlayıp baktığımızda bunu bu biçimde söyleyebiliriz, ancak doğadan öğrenmediğimiz doğada olmayan bizim var ettiğimiz şeyler de var; bunlara genelde felsefe adı veriliyor. Varlığın anlamı, doğayı ve kendimizi anlayıp yorumlama öğrenme çabası, ahlâk adalet kavramları bunları ifade etmek, merak etmek, sorgulamak, nedenlere nasıllara ve niçinlere yanıt aramak. Tüm bunlar doğada olmayan bize özgü şeylerdir ki bugünkü bilgilerimize göre başka canlılarda yoktur.

Doğanın bir amacı geleceğe ilişkin planları yoktur, doğa hayal de kurmaz, tüm bunları biz yaparız bunlar doğanın doğasında yoktur. Doğa evren kendini merak etmez, o yalnızca bilgi kaynağıdır ve bilgiyi de kimyanın, fiziğin yani bilimin diliyle iletir öğretir, doğanın konuşma dili, iletişim dili budur. Gerçi iletişim içinde olan her şey bilgi işler bilgi işleyen her şey de kendine özgü bir akıl oluşturur, bu açıdan bakıldığında evrenin de bir aklı olabilir mi? Bu da ayrı bir sorgulama konusudur.

İnsanın var oluşunun özünde merak etmek vardır. Bütün canlılar deneyimleyip kayıt altına alır, evrenin işleyişinde bu yoktur sanıyorum. İnsan anlam arayışı içindedir, yaşamın anlamına ilişkin düşünceler yorumlar oluşturur ve anlam arayışıyla birlikte sorgular akıl yürütür, farklı bakış açıları, düşünceler geliştirir. Doğru bilgiye ulaşmak ve bunun için doğayı gözlemlemek, doğayı öğrenmek uğraşı içindedir ayrıca etik değerler, ahlâk, doğru yanlış kavramları ki neye göre doğru, kime göre doğru sorularıyla yanıtlarını da içeren genel kavramlar oluşturan düşünceler geliştirir ki tüm bu çalışmalar felsefe adı altında toplanıyor ve insana özgü şeyleri oluşturuyor, ama bunlar doğada yok bunları biz var ettik.

Değerlerimizle birlikte ne kadar daha var olacağız onu bilmiyorum, ama yaşamın anlamını herkesin kendisinin oluşturabileceğini, herkesin kendinin yaşama anlam katacağını biliyorum.